Si e shndërroi funerali i Princeshë Dianës, këngën “Candle in the Wind” të Elton John në kolonën zanore të pikëllimit të britanikëve

Martin Neary i cili drejtoi  korin muzikor në funeralin e Princeshë Dianës në vitin 1997 ka zbuluar për “The Times” se si, si organist dhe mjeshtër i korit në Westminster Abbey, këngën “Candle in the Wind” të Elton John e shndërroi në kolonën zanore të pikëllimit të një kombi, në vetëm gjashtë ditë.

E diel, 31 gusht 1997

Unë zgjohem me lajmin e tmerrshëm se Princesha Diana ka vdekur në një aksident automobilistik në Paris. Gjenerali i pranimit telefonon për të thënë se funerali ndoshta do të bëhet të hënën. Megjithatë, nuk është ende e sigurt nëse do të mbahet në Abbey apo në St Paul.

Ne shohim në televizion nderimin emocionues të kryeministrit për “princeshën e popullit” dhe jam i bindur që muzika në shërbim duhet ta pasqyrojë disi këtë. A ka ndonjë gjë bashkëkohore që do t’i përshtatej faturës?

I telefonoj kompozitorit John Tavener, muzika e të cilit ka një spiritualitet dhe megjithatë një qasje që duket ideale. Ne diskutojmë për pjesën e tij Kënga për Athinën, shkruar në vitin 1993 në kujtim të një aktoreje të re greke që kishte vdekur në një aksident me biçikletë. E shikoj përsëri tekstin dhe është i përsosur.

E hënë 1 shtator

I bëj një telefonatë të hershme producentit dhe mikut tonë të ngushtë, Steve Abbott, duke e pyetur nëse ai mund të më rekomandonte muzikë pak më moderne për funeralin. Ai më këndon dy këngë nga Elton John, njëra prej të cilave, Candle in the Wind që është shkruar në kujtim të Marilyn Monroe.

Në orët e vona të mëngjesit udhëzimet janë marrë dhe ka një njoftim për shtyp se funerali do të mbahet në Abbey të shtunën në orën 11:00.

Tani prioriteti im është të rekomandoj atë që mund të këndojë kori. Ne duhet ta përshtatim muzikën me nevojat e rastit të caktuar duke gjetur në të njëjtën kohë vepra që janë ngritëse pavarësisht nëse vijnë apo jo nga repertori ynë I zakonshëm.

Në shtëpi gjej një numër të madh mesazhesh nga këngëtarë, kompozitorë dhe madje edhe nga Orkestra Filarmonike Mbretërore që kanë bërë sugjerime muzikore ose ofrojnë shërbimet e tyre për rastin. Ndërkohë ekziston një ide se Elton John mund të këndojë gjatë shërbimit funeral.

I them se, ndonëse e simpatizoj idenë që ai të marrë pjesë në shërbim kjo gjë do të kërkonte miratimin e të dy familjeve dhe do të varej nga ajo që ai do të propozonte të këndonte.

Teksti i këngës Candle in the Wind, me siguri duhet ta përjashtojë atë. A mund të këndojë apo kompozojë një këngë tjetër apo të shkruajë një tekst të ri për Candle in the Wind?

E lëmë që ai të flasë menjëherë me tekst shkruesin e tij dhe brenda gjashtë orësh Bernie Taupin në Kaliforni dërgon me faks tekstin e ri: “Mirupafshim, Anglia Rose”.

E martë 2 shtator

Një telefonatë herët në mbrëmje nga motra e Princeshës Diana, Lady Sarah McCorquodale, e cila më thotë se familja e ka vënë atë në krye të muzikës dhe se do të dëshironte të diskutonte për shërbimin me mua. Edhe pse duket se kemi ide mjaft të ndryshme, ne dëgjojmë pikëpamjet e njëri-tjetrit dhe flasim për gati një orë

Zonja Sara ka një listë të gjatë të tingujve që do të dëshironte që të luheshin para dhe pas shërbimit, duke filluar nga Canon e Pachelbel deri tek një kërkesë nga nëna e saj për hyrjen madhështore të organove në Simfoninë nr. 3 të Saint-Sawns.

Diskutojmë edhe atë që do të këndohet. Zonja Sara më thotë se familja e saj është e vendosur të marrë diçka nga Verdi Requiem, mundësisht Dies irae, e preferuara e Dianës. Unë shpjegoj se kjo do të ishte jashtëzakonisht e vështirë, sepse nuk kishte vend për një orkestër specifike për atë këngë.

Nuk duket se po e bind dot atë për përfshirjen e këngës së Tavener për Athenën. Por unë marr përsipër të përfshij sa më shumë prej kërkesave të saj që të jetë e mundur dhe t’i kërkoj asaj të më besojë për Tavener-in, të cilit ajo i përgjigjet me dashamirësi.

Pallatit duket se nuk i pëlqejnë shumë nga idetë tona. Të dyja familjet janë të prirura për diçka nga Requiem Verdi, por dekani u ka thënë atyre se kjo nuk është vërtet praktike.

Afati i fundit po afrohet gjithnjë e më shumë dhe ne jemi dakord që dekani të vendosë një paketë të rishikuar në Pallat të mërkurën në mëngjes, duke përfshirë kërkesat për muzikë organike nga Zonja Sara dhe fjalët e reja për Candle in the Wind.

E mërkurë 3 shtator

Afati kalon pa përgjigje nga Pallati, por menjëherë më pas dekani më thotë se gjithçka, përfshirë Tavenerin dhe Elton Johnin, tashmë është rënë dakord nga të dyja familjet. Megjithatë, Pallati është i bindur se duhet të ketë edhe diçka nga Requiem i Verdit.

Dëgjoj një regjistrim dhe biem dakord të vazhdojmë me një pjesë të Libera Me, megjithëse me organo dhe jo shoqërim orkestral. Unë sugjeroj që të vendoset mes leximeve nga motrat e princeshës Diana, duke e kaluar shërbimin nga tradita anglikane në diçka më dramatike, dhe duke i hapur kështu rrugën këndimit të Elton John.

Tani shtrohet pyetja se kush duhet ta këndojë Verdin. Do të na duhet një kor tjetër, sepse do të ishte shumë për të mësuar koristët. I telefonoj menaxherit të BBC Singers, për të pyetur nëse ata mund të jenë të disponueshëm.

Duke parë sërish partiturën e Requiem-it, kuptoj se një vend shumë më i mirë për të filluar, muzikalisht dhe në kontekstin e shërbimit, do të ishte Requiem aeternam, i cili është vendosur për kor të pashoqëruar.

Kjo do ta bënte gjithashtu mungesën e një orkestre më pak të ndjerë. Lynne Dawson, me zërin e saj rrezatues dhe personalitetin e saj të ngrohtë, është zgjedhja ime e parë, por ajo është në Berlin, duke kënduar Pamina në Operën Shtetërore. Si rregull, rezulton se ajo mund të jetë e disponueshme të premten dhe të shtunën.

Disa nga himnet janë ndryshuar. Kjo paraqet një sfidë tjetër, gjetjen e një versioni të përshtatshëm. Producenti i BBC, James Whitbourn, më inkurajon të bëj një marrëveshje të re, me një melodi tjetër në refrenin e fundit.

Rreth orës 17:00 të gjithë koristët janë kthyer në shkollën e korit. Në praktikën e parë, filloj duke u kërkuar që të vendosen në vendin e Princit Harry pasi disa nga djemtë janë në të njëjtën moshë me Princin e ri. Unë i them se sa e rëndësishme është që ne të bëjmë gjithçka që mundemi për ta bërë muzikën në shërbim sa më të mirë që të jetë e mundur, si nga respekti për Princeshën Diana, ashtu edhe për t’u përpjekur të ndihmojmë miliona njerëz që mbanin zi për vdekjen e saj.

E enjte 4 shtator

Në praktikën e mëngjesit duket se çdo gjë funksionon mirë, madje koristët janë mjaft të aftë. Por ka më shumë për të provuar sesa muzika. Fjalimet e varrimit do të këndohen në procesion, kështu që ne praktikojmë një kortezh provë rreth shkollës.

Në kohën e drekës, Martin Baker, nën-organizatori, i cili do të ketë rolin e shoqëruesit të shërbimit, është kthyer nga Amerika. Nëse dikush mund të përballojë kërkesat e shoqërimit të Libera me mua është ai.

E premte 5 shtator

Në provën e plotë hasim në një problem, fjalitë e kënduara janë shumë të gjata. Unë hezitoj të shkurtoj ndonjë nga muzika pasi teksti është në rendin e shërbimit, por e siguroj dekanin se disi ose tjetër do ta zgjidhim këtë deri nesër në mëngjes.

Një problem tjetër ka të bëjë me Tavener. Jo vetëm që është shumë e gjatë, por gjithashtu ka nevojë për një fund më të qartë për të treguar se kur fillon heshtja e minutës, kështu, me sugjerimin e dekanit dhe Sir Robert Fellowes vendosim të përfundojmë me të dy koret fortissimo, plus organin.

E shtunë 6 shtator

Ora 4.30 e mëngjesit, zgjohem plotësisht, kështu që ngrihem dhe lëviz me ritëm nëpër dhomë duke u përpjekur të zgjidh problemin që fjalitë janë shumë të gjata. Nëse do të ecim me ritme më të vogla, por gjithsesi në kohë me muzikën, do të mbulonim më pak, por a do të funksionojë?

Ora 7.30 e mëngjesit, shkoj në Abbey për ta provuar me ndihmën e korit.

Ora 9.35, Prova me këngëtarët e BBC-së dhe me koristët, të cilët ecin përpara procesionit me hapa më të vegjël. Ata përballen shkëlqyeshëm dhe duket se po funksionon. Në tre ditët që kur janë rikthyer në Shkollën e Korit, koristët kanë kaluar nëntë orë në prova. Por është vetëm falë rutinës së tyre të përditshme të praktikave dhe shërbimeve që ata kanë mundur të përballojnë sfidat dhe të këndojnë me kaq besim.

Pikërisht kur Big Ben godet 11, mbajtësit e arkivolit hyjnë në Abbey dhe shërbimi fillon me një varg të himnit kombëtar, i ndjekur nga fjalimet e varrimit.

E kam të vështirë të kujtoj ndikimin e muzikës për funeralin e Princeshë Dianës 25 vjet pas ngjarjes. Detajet e vogla më janë zbehur nga kujtesa. Megjithatë, një moment befasues, i jashtëzakonshëm, do të mbetet përgjithmonë në trurin tim.

Kujtoj turmat e tronditura dhe të heshtura, fjala ndezëse e vëllait të Dianës dhe sigurisht ai marshimi i ngadaltë traumatizues pas arkivolit për princat e rinj.

Pjesa e fundit – Kënga e John Tavener për Athinën, që përfshin fjalë ngushëlluese nga Hamleti ishte një çështje tjetër. Pjesa më e madhe e muzikës së saj është një vajtim i ngadaltë dhe gjarpërues mbi një bas, por pak para se të mbarojë të gjithë zërat bashkohen në një kulm fortissimo që tingëllon sikur portat e Parajsës po hapen vetëm nga fuqiae korit.

Neary e shpiku me kohë këtë shpërthim, pikërisht kur arkivoli i mbajtur në korridor nga tetë roje, arriti në derën e madhe të Abbey.

Në atë kohë, mendova se vendimi i tij për ta ndalur pjesën atje dhe për të prerë pjesën e ishte një goditje e guximit artistik. Nga ajo që ai shkruan këtu, megjithatë, duket se autoritetet vendosën se pjesa ishte thjesht shumë e gjatë. Epo mirë. Ndonjëherë vendimet më banale rezultojnë të kenë pasoja sublime.

revista.one/